Tăng hiệu quả xử lý nước thải đô thị

Bảo dưỡng hệ thống thoát nước

Hiện nay, nước thải được xả thải vào hệ thống thoát nước đô thị và khu công nghiệp có ảnh hưởng và tác động trực tiếp đối với mạng lưới đường ống, cống thoát nước, các trạm bơm, cửa xả và các công trình xử lí nước thải (XLNT). Các loại vi trùng gây bệnh và các chất ô nhiễm độc hại có thể ảnh hưởng xấu đối với sức khỏe và sự an toàn của cán bộ, kỹ sư công nhân vận hành hệ thống thoát nước, thu gom và xử lý nước thải. Các thành phần có trong nước thải không được xử lý trong hệ thống xử lý nước thải có thể tạo thành những chất nguy hại tích tụ dần trong bùn thải, gây cháy nổ trên đường cống và công trình thoát nước hay tác động xấu đến quá trình làm sạch trên các công trình xử lý nước thải.

Cụ thể, đối với hệ thống cống thì các chất ô nhiễm trong nước thải sinh hoạt và sản xuất sẽ lắng đọng thành bùn cặn, gây ăn mòn, tạo thành các váng nổi và làm tắc cống, ảnh hưởng tới hoạt động và quá trình vận hành bảo dưỡng công trình và thiết bị thoát nước và xử lý nước thải. Đối với quá trình xử lý thì các kim loại nặng, các chất hữu cơ bền vững có ảnh hưởng tới sự phát triển của vi khuẩn, gây ra tình trạng quá tải cho hệ thống xử lý hoặc làm cho các công trình XLNT vận hành không hiệu quả.

Vì vậy, cần thiết xây dựng một quy chuẩn về chất lượng nước thải sản xuất và nước thải dịch vụ xả vào hệ thống thoát nước đô thị để kiểm soát chất lượng nước thải đầu vào tại điểm xả của các cơ sở xả thải vào hệ thống thoát nước đô thị nhằm bảo vệ hệ thống thoát nước thu gom và xử lý nước thải. Bảo đảm khả năng và hiệu quả xử lý được nước thải của các trạm xử lý nước thải. Đáp ứng yêu cầu chất lượng nước thải sau xử lý xả ra môi trường. Xây dựng, đánh giá cơ sở dữ liệu thu thập làm cơ sở điều chỉnh nhằm bảo đảm quá trình hoạt động vận hành, bảo dưỡng của hệ thống thoát nước và thu gom xử lý nước thải đạt hiệu quả và bền vững.

Giảm lãng phí

Theo định hượng phát triển thoát nước đô thị Việt Nam, để phục vụ cho sự phát triển bền vững các đô thị (đến năm 2020, tổng số đô thị cả nước khoảng 900 đô thị). Tổng lượng nước thải hiện nay khoảng hơn 6 triệu m3/ngđ. Trong đó, nước thải sinh hoạt khoảng 4 triệu m3/ngđ (900 đô thị, 39,6 triệu người và tiêu chuẩn thải nước trung bình là 100 l/người.ngđ) chiếm 65% lượng nước thải của đô thị. Theo ước tính với suất vốn đầu tư trung bình 30.000.000 đ/m3/ngđ thì tổng kinh phí đầu tư để xây dựng các nhà máy XLNT cho 900 đô thị sẽ là 8,7 tỉ USD và kinh phí vận hành và bảo dưỡng hàng năm cho các nhà máy XLNT đô thị là 5.500 tỉ đồng. Trường hợp đô thị chưa có nhà máy XLNT tập trung, các cơ sở sản xuất dịch vụ, công trình công cộng và bệnh viện phải đầu tư một lượng kinh phí lớn để xây dựng và vận hành các công trình XLNT cục bộ. Ngoài ra, từng đơn vị xả thải còn phải tuân thủ các thủ tục hành chính về cấp phép xả thải. Đây là sự lãng phí lớn về tài chính, thời gian cũng như nhân lực không chỉ cho các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất dịch vụ, mà còn cho cả xã hội và nhà nước.

Những đô thị có hệ thống thoát nước và các nhà máy XLNT thì các cơ sở sản xuất dịch vụ và công trình công cộng có các loại nước thải có nồng độ các chất ô nhiễm độc hại nằm trong quy định cho phép, không tác động tiêu cực đến hệ thống thoát nước sẽ không phải đầu tư xây dựng trạm XLNT cục bộ và làm các thủ tục về môi trường như lập báo cáo đánh giá tác động môi trường trạm XLNT cục bộ, xin cấp phép xả nước thải. Các doanh nghiệp này chỉ phải nộp phí dịch vụ thoát nước và xử lý nước thải theo quy định.

Như vậy, việc xây dựng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia xả nước thải vào hệ thống thoát nước đô thị vừa tạo điều kiện cho đơn vị quản lý vận hành hệ thống thoát nước và nhà máy XLNT đô thị kiểm soát được tình hình xả thải, bảo vệ và duy trì hoạt động bền vũng của hệ thống thoát nước, đồng thời làm giảm kinh phí và nhân lực trong việc XLNT cục bộ tại các cơ sở sản xuất, dịch vụ và công trình công cộng, hạn chế các phiền phức thủ tục hành chính về môi trường cho các doanh nghiệp.