Nước thải chứa Crom (Cr), đặc biệt là Crom hóa trị 6 (Cr⁶⁺) từ ngành xi mạ, nhuộm, sản xuất thép,... rất độc hại. Để xử lý hiệu quả, cần chọn công nghệ phù hợp với nồng độ Crom và yêu cầu chất lượng đầu ra.
1️⃣ CÁC CÔNG NGHỆ XỬ LÝ CROM HIỆU QUẢ
Công nghệ
|
Nguyên lý
|
Ưu điểm
|
Nhược điểm
|
Chi phí
|
Khử hóa học (NaHSO₃, FeSO₄, SO₂, Na₂S₂O₅)
|
Khử Cr⁶⁺ → Cr³⁺, kết tủa với NaOH hoặc vôi
|
Đơn giản, hiệu quả cao
|
Cần kiểm soát pH, tạo bùn thải
|
Thấp
|
Keo tụ - tạo bông
|
Dùng phèn nhôm, PAC để kết tủa Cr
|
Kết hợp với xử lý hóa học để tăng hiệu quả
|
Không hiệu quả với nồng độ Cr cao
|
Thấp
|
Trao đổi ion
|
Nhựa trao đổi ion hấp phụ Cr
|
Xử lý nồng độ Cr thấp, không tạo bùn
|
Tốn chi phí tái sinh nhựa
|
Trung bình
|
Điện phân (Electrolysis)
|
Dùng dòng điện khử Cr⁶⁺ → Cr³⁺
|
Không cần hóa chất, hiệu quả cao
|
Tốn điện, chi phí đầu tư cao
|
Cao
|
Màng lọc RO/NF
|
Lọc Cr qua màng nano/màng RO
|
Nước sau xử lý đạt tiêu chuẩn cao
|
Tắc màng, cần bảo trì định kỳ
|
Rất cao
|
Hấp phụ bằng than hoạt tính, Zeolite
|
Giữ Crom trên bề mặt vật liệu hấp phụ
|
Đơn giản, phù hợp xử lý nồng độ thấp
|
Cần thay thế vật liệu hấp phụ định kỳ
|
Trung bình
|
2️⃣ CÔNG NGHỆ XỬ LÝ CROM ĐƯỢC ÁP DỤNG PHỔ BIẾN
🔹 1. Khử hóa học kết hợp keo tụ (Phổ biến nhất)
👉 Nguyên lý:
✔ Sử dụng NaHSO₃, FeSO₄, SO₂ hoặc Na₂S₂O₅ để khử Cr⁶⁺ → Cr³⁺
✔ Kết tủa Cr³⁺ với NaOH hoặc Ca(OH)₂
✔ Tách bùn lắng bằng bể lắng
✅ Ưu điểm:
✔ Hiệu quả cao (> 95%) với Cr nồng độ cao.
✔ Chi phí thấp, dễ vận hành.
❌ Nhược điểm:
✖ Tạo bùn thải, cần xử lý bùn.
✖ Cần kiểm soát pH chặt chẽ.
👉 Ứng dụng: Xử lý nước thải xi mạ, luyện kim, sản xuất hóa chất.
🔹 2. Điện phân (Electrolysis)
👉 Nguyên lý:
✔ Dùng điện cực để khử Cr⁶⁺ → Cr³⁺
✔ Kết hợp lắng tách Cr³⁺
✅ Ưu điểm:
✔ Không cần hóa chất, không tạo bùn.
✔ Hiệu suất xử lý cao.
❌ Nhược điểm:
✖ Tốn điện, chi phí đầu tư ban đầu cao.
✖ Cần bảo trì hệ thống điện cực.
👉 Ứng dụng: Xử lý nước thải xi mạ có nồng độ Cr thấp - trung bình.
🔹 3. Trao đổi ion
👉 Nguyên lý:
✔ Nhựa trao đổi ion hấp phụ ion Cr⁶⁺
✔ Khi bão hòa, tái sinh bằng dung dịch axit
✅ Ưu điểm:
✔ Xử lý tốt Cr ở nồng độ thấp.
✔ Không tạo bùn thải.
❌ Nhược điểm:
✖ Cần tái sinh nhựa định kỳ.
✖ Chi phí cao nếu Cr quá nhiều.
👉 Ứng dụng: Xử lý nước thải sau khi đã xử lý sơ bộ bằng phương pháp hóa học.
🔹 4. Màng lọc RO/Nano Filtration (NF)
👉 Nguyên lý:
✔ Màng lọc giữ lại Cr, chỉ cho nước sạch đi qua
✅ Ưu điểm:
✔ Xử lý triệt để, nước đầu ra có thể tái sử dụng.
❌ Nhược điểm:
✖ Chi phí đầu tư cao.
✖ Dễ tắc màng nếu Cr quá cao.
👉 Ứng dụng: Áp dụng cho hệ thống tái sử dụng nước thải.
3️⃣ LỰA CHỌN CÔNG NGHỆ PHÙ HỢP
Nồng độ Cr trong nước thải
|
Công nghệ khuyến nghị
|
Cao (>50 mg/L)
|
Khử hóa học + keo tụ tạo bông
|
Trung bình (5 - 50 mg/L)
|
Điện phân hoặc trao đổi ion
|
Thấp (<5 mg/L)
|
Màng lọc RO hoặc hấp phụ than hoạt tính
|
📌 Lời khuyên:
-
Nếu cần xử lý Cr với chi phí thấp: Dùng khử hóa học + keo tụ.
-
Nếu muốn xử lý không dùng hóa chất: Chọn điện phân hoặc trao đổi ion.
-
Nếu muốn tái sử dụng nước: Chọn màng lọc RO/NF.
4️⃣ TÓM LƯỢC GIẢI PHÁP HIỆU QUẢ NHẤT
👉 Tốt nhất về chi phí: Khử hóa học + keo tụ
👉 Tốt nhất về hiệu suất: Điện phân + lọc RO
👉 Thân thiện môi trường: Trao đổi ion + hấp phụ
Kết nối