Nước thải chăn nuôi chứa nhiều chất hữu cơ, chất dinh dưỡng, vi sinh vật gây bệnh và khí độc. Nếu không xử lý đúng cách, nó sẽ gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Các công nghệ xử lý nước thải chăn nuôi cần kết hợp nhiều phương pháp để đảm bảo đạt tiêu chuẩn xả thải.

1. Thành phần nước thải chăn nuôi

🔹 Chất hữu cơ cao (BOD, COD) từ phân, thức ăn thừa.
🔹 Dinh dưỡng N, P cao gây phú dưỡng nguồn nước.
🔹 Vi sinh vật gây bệnh (E. coli, Salmonella...).
🔹 Khí độc (NH₃, H₂S) từ quá trình phân hủy chất hữu cơ.
🔹 Chất rắn lơ lửng (TSS) cao, gây lắng đọng bùn thải.

2. Công nghệ xử lý nước thải chăn nuôi

🔹 Bước 1: Xử lý sơ bộ

📌 Mục đích: Loại bỏ chất rắn, giảm tải cho hệ thống xử lý phía sau.
✔ Song chắn rác: Giữ lại rác thô, lông, cặn lớn.
✔ Bể lắng cát, bể tách mỡ: Loại bỏ chất rắn nặng, dầu mỡ.
✔ Bể điều hòa: Ổn định lưu lượng và nồng độ nước thải.

🔹 Bước 2: Xử lý sinh học kỵ khí (Xử lý bằng vi sinh vật không cần oxy)

📌 Mục đích: Phân hủy chất hữu cơ nồng độ cao, sản sinh khí biogas.
✔ Hầm Biogas: Sử dụng vi khuẩn kỵ khí để phân hủy chất hữu cơ, tạo khí CH₄ (methane) để tận dụng làm năng lượng.
✔ UASB (Bể phản ứng kỵ khí dòng chảy ngược): Xử lý nước thải có BOD cao bằng bùn kỵ khí.
✔ IC (Internal Circulation): Tương tự UASB nhưng hiệu suất xử lý cao hơn.

📌 Hiệu quả:
✅ Giảm 50-80% COD, BOD.
✅ Tái sử dụng khí Biogas để chạy máy phát điện, đun nấu.

🔹 Bước 3: Xử lý sinh học hiếu khí (Xử lý bằng vi sinh vật cần oxy)

📌 Mục đích: Tiếp tục phân hủy chất hữu cơ còn lại, khử nitơ (N).
✔ Aerotank (Bể bùn hoạt tính hiếu khí): Vi khuẩn hiếu khí tiêu thụ chất hữu cơ, amoni.
✔ Công nghệ MBBR (Moving Bed Biofilm Reactor): Sử dụng giá thể sinh học để tăng mật độ vi sinh vật.
✔ Công nghệ SBR (Sequencing Batch Reactor): Hoạt động theo chu kỳ, giảm chi phí vận hành.

📌 Hiệu quả:
✅ Giảm BOD, COD xuống dưới mức quy định.
✅ Loại bỏ Amoni (NH₄⁺) bằng quá trình nitrat hóa - khử nitrat.

🔹 Bước 4: Xử lý hóa lý & Khử trùng

📌 Mục đích: Loại bỏ vi khuẩn gây bệnh, đảm bảo an toàn trước khi xả thải.
✔ Keo tụ - tạo bông: Dùng hóa chất (PAC, FeCl₃) để kết tủa cặn lơ lửng.
✔ Lọc than hoạt tính: Hấp phụ mùi, màu, chất hữu cơ còn lại.
✔ Khử trùng bằng Clo, Ozone hoặc UV: Tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh.

📌 Hiệu quả:
✅ Nước đạt tiêu chuẩn QCVN 62-MT:2016/BTNMT trước khi xả ra môi trường.

3. Công nghệ xử lý tiên tiến trong chăn nuôi

🔹 Công nghệ Bio-Nano: Dùng vi sinh và vật liệu nano để xử lý nước thải.
🔹 Màng lọc MBR (Membrane Bioreactor): Lọc nước sạch hơn, có thể tái sử dụng.
🔹 Công nghệ điện hóa (Electrocoagulation): Xử lý nhanh, giảm bùn thải.

4. Lợi ích của xử lý nước thải chăn nuôi

✅ Giảm ô nhiễm môi trường, hạn chế dịch bệnh.
✅ Tái sử dụng nước tưới cây, rửa chuồng trại.
✅ Tận dụng khí Biogas để sản xuất năng lượng.
✅ Tuân thủ quy định môi trường (QCVN 62-MT:2016/BTNMT).