Chỉ số COD (Chemical Oxygen Demand - Nhu cầu oxy hóa học) và BOD (Biochemical Oxygen Demand - Nhu cầu oxy sinh học) là hai thông số quan trọng để đánh giá chất lượng nước mặt, đặc biệt trong việc xác định mức độ ô nhiễm hữu cơ.

---

1. Ý Nghĩa của Chỉ Số COD và BOD

🔹 BOD (Nhu cầu oxy sinh học):

• Đo lường lượng oxy cần thiết để vi sinh vật phân hủy các chất hữu cơ trong nước trong một khoảng thời gian nhất định (thường là 5 ngày ở 20°C, ký hiệu là BOD₅).

• Được sử dụng để đánh giá mức độ ô nhiễm hữu cơ từ nguồn thải sinh hoạt, công nghiệp thực phẩm, nông nghiệp.

🔹 COD (Nhu cầu oxy hóa học):

• Đo lường lượng oxy cần để oxy hóa cả hợp chất hữu cơ và vô cơ có thể bị oxy hóa trong nước bằng hóa chất mạnh như Kali Dicromat (K₂Cr₂O₇).

• Chỉ số này phản ánh tổng lượng chất ô nhiễm có thể bị oxy hóa, bao gồm cả các chất mà vi sinh vật không thể phân hủy.

📌 So sánh COD và BOD:

• COD luôn lớn hơn hoặc bằng BOD, vì COD đo được cả các hợp chất khó phân hủy.

• Nếu COD cao hơn nhiều so với BOD, có thể nước chứa nhiều chất độc hại hoặc chất hữu cơ khó phân hủy sinh học.

---

2. Phương Pháp Kiểm Tra COD, BOD Trong Nước Mặt

2.1. Đo Chỉ Số BOD (Tiêu Chuẩn TCVN 6001-1:2008)

Phương pháp đo:

📌 Phương pháp pha loãng và ủ trong 5 ngày

1. Lấy mẫu nước: Thu thập mẫu nước mặt trong chai thủy tinh sạch.

2. Sục khí: Đảm bảo oxy hòa tan đầy đủ trước khi thử nghiệm.

3. Ủ mẫu: Đặt mẫu trong điều kiện 20°C trong 5 ngày.

4. Đo oxy hòa tan (DO):

   • Đo DO ban đầu trước khi ủ.
   • Sau 5 ngày, đo lại DO.

5. Tính toán: $$\mathrm{<span\; style="font-size:\; medium;"><br>\; </span>}$$BOD_5 = DO_{ban đầu} - DO_{sau 5 ngày} ​

Dụng cụ cần thiết:

• Máy đo DO (oxy hòa tan).

• Chai BOD tiêu chuẩn.

• Tủ ủ nhiệt độ 20°C.

---

2.2. Đo Chỉ Số COD (Tiêu Chuẩn TCVN 6491:1999)

Phương pháp đo:

📌 Phương pháp chuẩn độ Kali Dicromat (K₂Cr₂O₇)

1. Lấy mẫu nước.

2. Thêm hóa chất oxy hóa mạnh (K₂Cr₂O₇, H₂SO₄) để oxy hóa chất hữu cơ.

3. Đun nóng mẫu ở 150°C trong 2 giờ để phản ứng hoàn toàn.

4. Chuẩn độ bằng dung dịch FeSO₄ hoặc đo bằng máy đo quang phổ để xác định lượng oxy đã tiêu thụ.

5. Tính toán COD theo công thức (đơn vị mg/L).

Dụng cụ cần thiết:

• Máy đo COD hoặc hệ thống chuẩn độ.

• Hóa chất Kali Dicromat, H₂SO₄.

• Lò phản ứng nhiệt.

---

3. Mức Giới Hạn COD, BOD Trong Nước Mặt (Theo QCVN 08-MT:2015/BTNMT)

Loại nước mặt	BOD₅ (mg/L)	COD (mg/L)
Nước dùng cho cấp nước sinh hoạt (A1)	≤ 4	≤ 10
Nước dùng cho tưới tiêu, thủy sản (B1)	≤ 15	≤ 30
Nước bị ô nhiễm nhẹ (B2)	≤ 25	≤ 50
Nước ô nhiễm nặng (C)	> 25	> 50

📌 Lưu ý: Nếu BOD₅ > 25 mg/L hoặc COD > 50 mg/L, nước bị ô nhiễm hữu cơ nghiêm trọng.

---

4. Kết Luận

✅ Kiểm tra COD và BOD giúp đánh giá mức độ ô nhiễm nước mặt, từ đó đề xuất biện pháp xử lý phù hợp.
✅ Nếu COD và BOD cao, cần áp dụng các biện pháp xử lý như lọc sinh học, xử lý vi sinh, keo tụ - lắng, hoặc oxy hóa nâng cao để giảm ô nhiễm.
✅ Đối với nước bị ô nhiễm nặng, nên kiểm tra thêm các chỉ số khác như DO, TSS, Amoni (NH₄⁺) để có giải pháp toàn diện.