Phương pháp keo tụ - tạo bông (Coagulation-Flocculation) là một trong những kỹ thuật phổ biến trong xử lý nước thải nhằm loại bỏ các hạt lơ lửng, chất keo và các tạp chất không hòa tan. Quá trình này bao gồm hai giai đoạn chính:

1. Keo tụ (Coagulation)

• Đây là quá trình thêm hóa chất keo tụ vào nước thải để trung hòa điện tích bề mặt của các hạt lơ lửng, giúp chúng mất đi lực đẩy tĩnh điện và dễ kết dính với nhau.
• Các hóa chất keo tụ phổ biến gồm:
  • Phèn nhôm ${\text{<span style="font-size: medium;"><span style="font-family: Arial;">Al</span></span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; medium;"><span\; style="font-family:\; Arial;">2</span></span>}}<span\; style="font-size:\; medium;"><span\; style="font-family:\; Arial;">(</span></span>{\text{<span style="font-size: medium;"><span style="font-family: Arial;">SO</span></span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; medium;"><span\; style="font-family:\; Arial;">4</span></span>}}{<span\; style="font-size:\; medium;"><span\; style="font-family:\; Arial;">)</span></span>}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; medium;"><span\; style="font-family:\; Arial;">3</span></span>}}$
    
  • Phèn sắt ${\text{<span style="font-size: medium;"><span style="font-family: Arial;">Fe</span></span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; medium;"><span\; style="font-family:\; Arial;">2</span></span>}}<span\; style="font-size:\; medium;"><span\; style="font-family:\; Arial;">(</span></span>{\text{<span style="font-size: medium;"><span style="font-family: Arial;">SO</span></span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; medium;"><span\; style="font-family:\; Arial;">4</span></span>}}{<span\; style="font-size:\; medium;"><span\; style="font-family:\; Arial;">)</span></span>}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; medium;"><span\; style="font-family:\; Arial;">3</span></span>}}$​ hoặc ${\text{<span style="font-size: medium;"><span style="font-family: Arial;">FeCl</span></span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; medium;"><span\; style="font-family:\; Arial;">3</span></span>}}$
  • PAC (Poly Aluminium Chloride),
  • Một số loại polymer hữu cơ (cationic, anionic).
• Quá trình khuấy trộn mạnh được thực hiện để phân tán đều hóa chất trong nước thải và đảm bảo phản ứng keo tụ diễn ra hiệu quả.

2. Tạo bông (Flocculation)

• Sau khi keo tụ, nước thải được khuấy trộn nhẹ nhàng để các hạt nhỏ liên kết với nhau tạo thành bông cặn lớn hơn.
• Các chất trợ keo tụ (polymers) có thể được thêm vào để thúc đẩy quá trình kết dính.
• Bông cặn có kích thước lớn và khối lượng lớn hơn sẽ dễ dàng lắng xuống trong bể lắng.

3. Tách cặn và xử lý tiếp theo

• Sau khi tạo bông, nước được đưa vào bể lắng hoặc bể tuyển nổi để loại bỏ bông cặn ra khỏi nước.
• Nước sau quá trình keo tụ - tạo bông có thể được xử lý thêm bằng các phương pháp khác như lọc, hấp phụ than hoạt tính hoặc khử trùng để đảm bảo chất lượng nước đầu ra.

Ứng dụng

Phương pháp này được sử dụng rộng rãi trong:

• Xử lý nước thải công nghiệp (giấy, dệt nhuộm, thực phẩm, hóa chất...).
• Xử lý nước cấp sinh hoạt.
• Xử lý nước thải sinh hoạt, bệnh viện.

Phương pháp keo tụ - tạo bông hiệu quả trong việc loại bỏ chất rắn lơ lửng, kim loại nặng, dầu mỡ, và một phần chất hữu cơ. Tuy nhiên, cần lựa chọn loại hóa chất và liều lượng phù hợp để đảm bảo hiệu suất cao và hạn chế chi phí vận hành.